آیا کرونا تهدیدی جدی برای وحدت اتحادیه اروپا است؟
در واقع تلاشهایی که بویژه در کشورهای نیرومند اتحادیه اروپا برای مقابله با پیامدهای اقتصادی بحران کرونا جریان دارد در مقایسه با نقاط دیگر جهان "بینظیر"است. هدف این تلاشها عمدتا جبران عواقب مالی و اقتصادی، بیکاری و فقر طبقاتی است و آشکار است که کشورهای فقیرتر اتحادیه هم تا حد زیادی در نظر گرفته میشوند اما بودجههای اختصاصی کمیسیون اتحادیه اروپا و کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه، هلند در مقایسه با کشورهایی با اقتصاد ضعیفتر نظیر ایتالیا، اسپانیا یا کشورهای شرقی سابق و جنوب اروپا، صدای انتقاد این کشورهای اخیر را بلند کرده که نشان میدهد خطر خروج یک یا چند عضو در کمین است.
بستههای حمایتی "فوقالعاده"نیاز همه اعضا را تامین نمیکنند
آنچه وزیران دارایی کشورهای عضو در هفته گذشته نهایتا و با چانه زنیهای زیاد تا دیروقت شب تصویب کردند در واقع یک پیشرفت اساسی است که در بسیاری از زمینهها کارساز خواهد بود ولی برای کشورهایی که توان پرداخت یا تعهد مالی بیشتری را ندارند و نظیر ایتالیا و اسپانیا با اوضاعی بسیار نابسامان دست بگریبانند کافی نیست.
توافق در مجموع بالغ بر ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیارد است. در مجموع این بستهها بسیاری از کارکنان ادارهها و موسسهها و همه کسانی را که تکیهگاههای مالی و حیاتی خود را از دست دادهاند به آینده بعد از کرونا امیدوار میکند ولی در نحوه تخصیص و اولویتبندی آنها مشکلات نگران کنندهای وجود دارد.
یکی از دلایل عمده طولانی شدن مذاکرات وزیران دارایی، مقاومت آلمان در برابر پیشنهاد کشورهایی نظیر ایتالیا بود. اولاف شولتس وزیر دارایی آلمان و از رهبران حزب سوسیال دمکرات هر چند نجات ایتالیا از پیامدهای کرونا را از اولویتها میداند ولی تعهد این کشور را در بازپرداخت بدهیها را هم لازم میبیند. او پس از سه روز بحث موفق شد نظر اکثریت را به دیدگاه آلمان جلب کند.
حق نشر عکسGETTY IMAGESImage captionارزولا فن درلاین رئیس کمیسیون اروپا
کمیسیون اروپا از "طرح مارشال"یاد میکند
در بسته بزرگ حمایتی مصوب وزیران دارایی اتحادیه اروپا که تا حدود ۶۰۰ میلیارد یورو را در برمیگیرد به موارد زیر اولویت داده شده: کمک به کارکنانی که در مضیقه قرار گرفتند -یاری رساندن به شرکتها و موسسههای کوچک تا متوسط و حمایت مستقیم و فوری به کشورهای ایتالیا و اسپانیا که در بحران کرونا سخت صدمه دیدهاند. برای کمک به این کشورها ۲۵۰ میلیارد یورو در نظر گرفته شده است. این مبلغ از "مکانیسم ثبات اروپا"تامین خواهد شد. بانک سرمایه گذاری اروپا نیز حدود ۲۰۰ میلیارد یورو بعنوان وام در اختیار شرکتها قرار خواهد داد.
در این میان کمیسیون اروپا و رئیس آن خانم ارزولا فن درلاین از طرحهای موجود کاملا حمایت میکند و خود هم برنامههایی دارد بویژه اینکه صحبت از نوعی "طرح مارشال"در میان است که آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا اجرا کرد و رفاه و پیشرفت و آزادی اروپای بعد از جنگ با موفقیت تامین شد. خود کمیسیون هم در کنار چند بسته کمکی کوچکتر اخیرا بالغ بر یکصد میلیارد یورو برای عواقب ناشی از کرونا تصویب کرده است.
با وجود همه این اقدامات، نگرانی از اینکه با سپری شدن بحران کرونا غول نیازمندیهای ناشی از این بحران عظیمتر از آنچه تصور یا برآورد میشود قد علم کند یا نابرابریها یکپارچگی اتحادیه اروپا را تهدید کند هر روز بیشتر میشود.