چرا ترامپ از سازمان بهداشت جهانی شاکی است؟

سازمان بهداشت جهانی وابسته به سازمان ملل است و آمریکا به عنوان بزرگترین حامی مالی این سازمان، هر ساله ۵۰۰ میلیون دلار در اختیار این سازمان قرار می دهد. مبلغ ۱۱۶ میلیون دلار از پول پرداختی سهمیه تعین شده توسط سازمان ملل برای آمریکا و حدود ۴۰۰ میلیون دلار کمک داوطلبانه است.

آقای ترامپ گفته است "در حالی که آمریکا سالانه ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار به سازمان بهداشت جهانی پول می‌دهد، پرداختی چین فقط حدود ۴۰ میلیون دلار یا کمتر است و آمریکا حق دارد خواستار پاسخگویی بهتر این سازمان باشد."

او این سازمان را متهم کرده است که در اطلاع رسانی درباره شیوع ویروس کرونا به طور شفاف عمل نکرده است.

پیشتر نخست وزیر استرالیا نیز تلویحا سازمان بهداشت جهانی را به عدم شفافیت در مورد شیوع ویروس کرونا متهم کرده بود.

ظاهرا دلیل ناخرسندی برخی کشورها و نهادهای غربی از سازمان بهداشت جهانی این بوده که این سازمان با نحوه مدیریت و اطلاع رسانی درباره بحران کرونا از سوی دولت چین برخورد قاطع نداشته است.

نخست وزیر استرالیا این سازمان را به خاطر کوتاهی در نظارت بر عملکرد بازارهای فروش حیوانات زنده در چین هم مورد انتقاد قرار داده و برخی سیاستمداران طرفدار دولت در آمریکا هم سازمان بهداشت جهانی را متهم کرده‌اند که مطیع دولت چین بوده است.

به عنوان یکی از نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد، اعضای سازمان بهداشت جهانی را کشورهای عضو سازمان ملل تشکیل می دهند.

سازمان ملل برای هر کشوری سهمیه مشخصی در تامین بودجه سازمان بهداشت جهانی تعیین کرده که به شرایط اقتصادی آن کشور بستگی دارد.

به عنوان مثال، سهمیه پرداختی ایران برای سال ۲۰۲۰ کمی بیش از یک میلیون و نهصد هزار دلار و سهمیه افغانستان ۳۳ هزار دلار و سهمیه تاجیکستان کمی بیش از ۱۹ هزار دلار تعیین شده است.

سهمیه آمریکا به تنهایی معادل ۲۲ درصد کل سهمیه‌های پرداختی کشورهای جهان به این سازمان است. در عین حال سهمیه‌های کشورها فقط حدود یک چهارم بودجه سالانه سازمان بهداشت جهانی را تامین می‌کند و بقیه آن از محل کمک و اعانات کشورها و نهادهای مختلف، از جمله کمک اقتصادی آمریکا تامین می‌شود.

وظیفه اصلی این سازمان کمک به تامین بهداشت تمامی مردم جهان "به بهترین وجه ممکن"است. کشورهای عضو موظف هستند شرایط بهداشتی خود به خصوص بروز بیماری‌های مسری را به اطلاع سازمان برسانند و در صورت لزوم، از کمک‌های فنی سازمان برخوردار شوند.

منتقدان سازمان بهداشت جهانی معتقدند که در جریان بروز ویروس کرونا در چین، این سازمان بیش از اندازه به تصمیم‌گیری دولت چین اعتماد کرد و در حالی که شیوع بیماری به حدی رسیده بود که می‌بایست به کشورهای دیگر در مورد ارتباط با چین هشدار جدی بدهد، از اقدام مستقل در این زمینه خودداری کرد.

آنان همچنین چین را به عدم شفافیت در اطلاع رسانی پیرامون زمان، دامنه و سرعت گسترش بیماری در آن کشور و دادن اطلاعات نادرست به جهان خارج متهم کرده‌اند.

مقامات چینی این اتهام را رد کرده و برخی از آنان دست کم به طور گذرا این نظر را مطرح کردند که ویروس کرونا ممکن است منشأ داخلی نداشته باشد هر چند که این اتهام دیگر دنبال نشد.

سازمان بهداشت جهانی عدم تصمیم‌گیری مستقل و ناکارآیی در کسب و انتشار اطلاعات دقیق در مورد شیوع کرونا را رد کرده و این اتهام را ناشی از سیاست‌ورزی دانسته است. رئیس این سازمان گفته است که حالا زمان آن نیست که سیاست را در مسائل بهداشتی جهان مداخله داد.

اتهامات رئیس جمهوری آمریکا علیه سازمان بهداشت جهانی با انتقاد برخی از شخصیت‌های مخالف دولت در آمریکا نیز مواجه شده که گفته‌اند زمان آن نیست که سازمان بهداشت جهانی تحت فشار مالی قرار گیرد. دبیرکل سازمان ملل نیز پیشتر نظر مشابهی را مطرح کرده بود.

حق نشر عکسAFPImage captionمدیریت تدروس ادهانوم بر سازمان بهداشت جهانی با انتقاد بعضی کشورهای روبرو شده

سازمان بهداشت جهانی در یک ماه اول چه کرد؟

۴ ژانویه: اطلاعات پراکنده در رسانه‌های اجتماعی چین برای نخستین بار "شیوع موارد متعدد نوعی ذات الریه"را گزارش می‌کنند.

۵ ژانویه: سازمان بهداشت جهانی نخستین خبر از شیوع یک بیماری در چین را منتشر کرد اما گفت که "شواهدی از واگیر بودن و انتقال این بیماری از انسان به انسان دیده نشده است."

۱۰ ژانویه: سازمان بهداشت جهانی اولین خبر مربوط به شیوع کرونا را منتشر کرد اما "محدودیت ارتباط بین المللی"را توصیه نکرد.

۱۴ ژانویه: نهاد اصلی سازمان برای واکنش به بیماری‌های واگیردار اعلام می‌کند که "ممکن است انتقال محدود بیماری از انسان به انسان وجود داشته باشد."

۲۰-۲۱ ژانویه: کارشناسان منطقه‌ای سازمان "دیدار کوتاهی از ووهان، مرکز شیوع بیماری"داشتند.

۲۲ ژانویه: اولین گزارش بازدید از محل "حاکی از آن است که در ووهان، انتقال بیماری از انسان به انسان وجود دارد."

۲۲-۲۳ ژانویه: کمیته اضطراری سازمان بهداشت جهانی نمی‌تواند به توافق در این مورد دست یابد که "آیا شیوع این بیماری توجیه‌کننده اعلام وضعیت اضطراری به خاطر نگرانی از گسترش بین‌المللی است یا نه."

۲۴ ژانویه: دومین توصیه در مورد سفر به چین منتشر می‌شود و با اشاره به نزدیک بودن سال نو چینی "سازمان توصیه می‌کند که هیچ گونه محدودیت در سفرهای بین‌المللی"لازم نیست.

۲۷ ژانویه: سومین توصیه سازمان در مورد سفر خارجی منتشر می‌شود حاکی از این که "اقداماتی را جهت محدود کردن انتقال خطر به خارج اما بدون محدودیت غیر ضروری برای سفرهای بین‌المللی توصیه می‌کنیم."

۲۸ ژانویه: هیئت عالی‌رتبه سازمان بهداشت جهانی به ریاست مدیرکل سازمان با رهبران چین در پکن ملاقات می کند.

۳۰ ژانویه: کمیته اقدامات اضطراری سازمان مجدد تشکیل جلسه داده و وجود شرایط اضطراری و نگرانی بین‌المللی از شیوع بیماری را اعلام می کند.