مکرون درباره اسلام چه گفت كه مسلمانان را خشمگين كرد؟
فرانسه بزرگترین اقلیت مسلمان را در اروپای غربی دارد و میزان جرایم ناشی از نفرت علیه مسلمانان در این کشور در سالهای اخیر رو به افزایش بوده است.
در این میان درخواست تحریم کالاهای فرانسوی هم مطرح شده است. گروهی از دولتمردان جهان اسلام به شدت به آقای مکرون حمله کرده و سخنان او را توهین آمیز خواندهاند.
رهبر ایران، رئیسجمهوری ترکیه و نخستوزیر پاکستان از جمله این افراد هستند. رجب طیب اردوغان سلامت روانی آقای مکرون را زیر سئوال برده که باعث فراخوانی سفیر فرانسه از ترکیه شده است.
ماجرا از کجا آغاز شد؟
ماجرا از زمان قتل ساموئل پتی، معلم فرانسوی آغاز شد که پس از نشان دادن کاریکاتورهای پیامبر اسلام در کلاس درس آزادی بیان به دانشآموزان، سر او توسط یک جوان ۱۸ ساله اسلامگرا بریده شد.
عبدالله انزاروف ۱۸ ساله روز ۱۶ اکتبر سر ساموئل پتی را با فریاد الله اکبر بیرون پاریس برید و خودش به ضرب گلوله پلیس کشته شد.
این قتل با محاکمه عاملان حمله سال ۲۰۱۵ به مجله فکاهی شارلی ابدو که این کاریکاتورها را منتشر کرده بود همزمان بود و باعث بروز اعتراضاتی در سراسر فرانسه شد.
دادستانی فرانسه چند نفر را در ارتباط با این قتل بازداشت کرده است.
مکرون چه گفت؟
آقای مکرون در مراسم بزرگداشت این معلم، آقای پتی را ستود و قول داد که "به مبارزه برای آزادی، به مبارزه برای دفاع از جمهوری که (پتی) به چهرهاش تبدیل شده"ادامه دهد.
مرگ آقای پتی دو هفته بعد از آن روی داد که رئیسجمهوری فرانسه از اسلام به عنوان دینی "بحرانزده"نام برد و از تمهیدات جدیدی برای برخورد با "اسلامگرایان جداییطلب"در فرانسه خبر داد.
در سخنرانی که خیلیها انتظار آن را میکشیدند، آقای مکرون گفت خطر ایجاد یک "پاد-جامعه"بخش کوچکی از حدود شش میلیون مسلمان فرانسه را تهدید میکند.
او گفت "اسلامگرایی جداییطلبانه"برای فرانسه خطرناک است، چرا که قوانین خودش را به هر چیز دیگری ارجح میدارد و "غالبا به خلق یک پاد-جامعه منجر میشود".
آقای مکرون در سخنانش گفت این شکل از فرقهگرایی غالبا باعث میشود که بچهها به مدرسه فرستاده نشوند و از برنامههای ورزشی، فرهنگی و غیره به عنوان "بهانهای برای آموزش اصولی استفاده شود که با قوانین جمهوری (در فرانسه) مطابقت ندارد."
آقای مکرون در عین حال گفت فرانسه باید فرصت بیشتری برای تحرک اجتماعی و اقتصادی در اختیار جوامع مهاجر بگذارد و اضافه کرد که افراطیها اغلب این خلاء را پر کردهاند.
واکنشها به سخنان مکرون چه بود؟
موضع آقای مکرون و چیزی که به حمله به اسلام و پیامبر آن تعبیر میشود باعث عصبانیت جهان اسلام شده است.
برخی آقای مکرون را به تلاش برای سرکوب اسلام در فرانسه متهم کردهاند.
برخی نیز فکر میکنند که سخنرانی آقای مکرون، تلاشی برای جلب نظر رایدهندگان راستگرا پیش از انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۲ بوده است.
اما جدایی دین و دولت جایگاهی اساسی در هویت ملی فرانسه دارد. به گفته حکومت، کاهش آزادی بیان به منظور محافظت از احساسات یک گروه خاص به اتحاد ملی ضربه میزند.
مسلمانان چه واکنشی نشان دادهاند؟
سیاستمداران مسلمان درخواست تحریم کالاهای فرانسوی را مطرح کردهاند. همچنین گزارشهایی از تهدیدهای امنیتی علیه شهروندان فرانسوی در خارج از این کشور منتشر شده است.
توضیح ویدئو،
انتقادها از رفتار دولت مکرون با جامعه مسلمانان فرانسه
عربستان سعودی در اطلاعیهای رسمی انتشار کاریکاتورهای پیامبر اسلام را محکوم کرد، اما نامی از فرانسه نبرد. وزارت خارجه این کشور در بیانیهای گفت که "هر گونه تلاش برای ایجاد ارتباط بین اسلام و تروریسم"را رد میکند و اضافه کرد که "تمامی اعمال تروریستی را فارغ از عاملش محکوم میکند".
رمضان قدیروف، رهبر چچن، آقای مکرون را به تحریک مسلمانان متهم کرد و گفت که رئیسجمهور فرانسه خود "دارد شبیه تروریستها میشود".
او در بیانیهای گفت که "او با اقدامات تحریکآمیز خود به صورت مخفی از مسلمانان میخواهد که مرتکب جرم شوند."
چچن منطقهای خودمختار در جنوب روسیه است که اکثر ساکنانش را مسلمانان تشکیل میدهند.
آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران، در انتقاد از موضع رئیسجمهور فرانسه در دفاع از کاریکاتورهای شارلی ابدو، ممنوعیت انکار نسلکشی یهودیان را زیر سوال برده است.
رجب طیب اردوغان گفته است حملات به اسلام و توهین به پیامبر "با تشویق و حمایت رهبر فرانسه که به لحاظ عقلی نیاز به درمان دارد آغاز شده است."
عمران خان، نخستوزیر پاکستان، رئیسجمهوری فرانسه را به "حمله به اسلام"متهم کرده است.
محصولات فرانسوی از بعضی فروشگاهها در کویت، اردن و قطر کنار گذاشته شده است، و بعضی کشورهای دیگر از جمله عراق، اردن و لیبی شاهد تجمعات اعتراضی بودهاند.
واکنش رهبران اروپایی چه بوده؟
اما رهبران اروپایی از فرانسه حمایت کردهاند.
در پی اظهارات آقای اردوغان، آلمان با آقای مکرون اعلام "همبستگی"کرد و اشتفان سیبرت، سخنگوی دولت، گفت این حرفها "افتراآمیز"است و "اصلا قابل قبول نیست".
مارک روته، نخستوزیر هلند، نیز گفت که کشورش "در کنار فرانسه ایستاده است و از ارزشهای مشترک اتحادیه اروپا دفاع میکند".
جوزپه کونته، نخستوزیر ایتالیا، نیز با آقای مکرون اعلام "همبستگی کامل"کرده است.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم اظهارات آقای اردوغان را "غیرقابل قبول"توصیف کرد.