ترامپیسم چرا زندە است
"ترامپ رفت، اما ترامپیسم زندە است."این گفتە آنهائی است کە با وجود باخت ترامپ در انتخابات اخیر ایالات متحدە، اما بعلت رای بالاتر از هفتاد میلیون اش او را در قوارە یک ایدە و روش دارای آیندە می بینند.
اما آیا تنها بە صرف اینکە ترامپ توانست بیش از هفتاد میلیون رای بیاورد، می تواند منش خود را بە آیندە نهاد سیاست در این کشور منتقل کند؟
بی گمان رای رای دهندگان آمریکائی فاکتور مهمی در جدی بودن ترامپیسم در سیاست این کشوراست، اما قبل از اینکە رای رای دهندەگان مطرح باشد، باید بە ساختار نظام سرمایەداری توجەکرد کە هموارە در تمامی سالهای عمر خود مستعد رویش نیروهای افراطی راست، از جملە از ناسیونالیستهای افراطی گرفتە تا فاشیستها بودەاست.
در واقع بروز راست افراطی در همە اشکال و فرمهای آن نتیجە بحران سرمایەداری و عدم توانائی نهادهای نرمال آن برای فائق آمدن بر آن بودەاست. در چنین شرایطی نیروهای راست با علم کردن شعارهای پوپولیستی و همەفهم، از قبیل اینکە گناە گناە مهاجران، یهودی ها، چپ ها و غیرە است، توجە افکار عمومی را بە مسیرهای می کشانند کە ربطی بە علت وجود بحران در نظام ندارند. راست افراطی با بازی کردن در زمین احساسات مردم تلاش می کند از طریق یک نوع بسیج عمومی خود را بە قدرت برساند و بعد با اعمال یک سری سیاستهای ضد دمکراتیک، آزادی کش و عدالت ستیز از طریق حذف نیروهای میانی و چپ بر بحران سرمایەداری بە گمان خود فائق آید. در واقع ترامپیسم اگر زندەاست نە بە یمن رای هفتاد میلیون رای دهندە آمریکائی بلکە بە یمن منطق ذاتی رژیم سرمایە است کە اگر کنترل و یا حذف نشود، می تواند فاجعە بیافریند.
در اروپا فاشیسم هیتلری و موسولینی از طریق مخلوطی از لیبرال دمکراسی و سوسیال دمکراسی در دهەهای بعد از جنگ دوم کنترل شد. پلورالیسم گستردە سیاسی کە در آن تنوع خوب حزبی وجود دارد و تنها مختص بە دو حزب سیاسی نیست، از عروج راست افراطی تا حد خوبی جلوگیری کردەاست، اما در ایالات متحدە هنوز چنین مکانیزمی وجود ندارد و بنابراین در میان کشورهای سرمایەداری غرب، بعنوان بزرگترین و قدرتمندترین کشور بشدت مستعد ظهور راست افراطی از نوع ترامپیسم است. آمریکا اگر می خواهد بر این معضل فائق شود باید با حذف رای الکترال امکان عروج احزاب دیگر را بە قدرت در کشور خود فراهم آورد و همچنین با ایجاد تحولات سوسیال دمکراتیک سیستم لیبرال دمکراسی خود را یک مرحلە جلو ببرد.
ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود بسیار از سوسیالیستها گفت. او می دانست کە آمریکا در دو راهی رفرمهای سوسیال دمکراتیک قرار دارد و برای همین بشدت تلاش داشت تا آن را خطرناک جلوە دهد. او سرمایەداری قرن هیجدهمی و یا قرن نوزدهمی را آلترناتیو می دانست.
ترامپیسم بە یک معنا زندە نیست و آیندە ندارد اگر آمریکائی ها تن بە تحولات سوسیال دمکراتیک بدهند. در غیر اینصورت ترامپیسم در هئیت فرد دیگری، چە بسا فردی از همان خانوادە ترامپ، دوبارە سر بر خواهد آورد. درست است بایدن از امکان بیشتری در پیروزی بر ترامپ برخوردار بود، اما فکر برنی سندرز است کە باید در دولت آیندە آمریکا دست بالا را داشتەباشد.