راستی‌آزمایی پیام خداحافظی دونالد ترامپ
ادعای ۱: "وقتی همه‌گیری دامن کشورمان را گرفت، ما نه یک واکسن، بلکه دو واکسن در کوتاهترین زمان تولید کردیم."
سازمان غذا و داروی آمریکا به دو واکسن کووید-۱۹ مجوز اضطراری داده است - واکسن مدرنا و واکسن فایزر.
برنامه ساخت واکسن دولت، یعنی "عملیات مافوق نور"، از طراحی و ساخت واکسن مدرنا حمایت مالی کرد.
اما با وجود این که فایزر برای ساخت واکسن با دولت قرارداد امضا کرده بود، هیچ پولی بابت توسعه و آزمایش واکسن از دولت دریافت نکرد.
از طرف دیگر، فایزر شاید یک شرکت آمریکایی باشد، اما این واکسن مشخص با همکاری شرکت آلمانی بایوان‌تک ساخته شد.
فناوری ژنتیک این شرکت بود که ساخت این واکسن را ممکن کرد.
ادعای ۲: "افتخار می‌کنم که نخستین رئیس‌جمهوری هستم که در چند دهه گذشته هیچ جنگی شروع نکرده‌ام."
برای بررسی این ادعا اول باید تعریف جنگ را مشخص کنیم.
آمریکا رسما در ۵ درگیری مختلف به ۱۱ کشور اعلان جنگ داده است. آخرین اعلان جنگ رسمی به جنگ جهانی دوم مربوط می‌شود.
ایالات متحده بیشتر مواقع با "مجوز استفاده از نیروی نظامی"که کنگره به رئیس‌جمهور داده است وارد درگیری می‌شود.
برای مثال، جورج دبلیو بوش از این مجوز برای حلمه به عراق در سال ۲۰۰۳ استفاده کرد.
و باراک اوباما نیز دنبال مجوز کنگره برای دخالت در جنگ سوریه در پی استفاده از سلاح‌های شیمیایی بود.
دونالد ترامپ اما با استفاده از قوانین مصوب دولت‌های قبلی دست به عملیات نظامی در خارج از کشور زده است.
او در اکتبر ۲۰۱۹ خبر از کشتن رهبر داعش در یک عملیات نظامی داد، اما گفت که پیش از آن به رهبران دموکرات در کنگره چیزی راجع به این عملیات نگفته بود.
او در ژانویه ۲۰۲۰ هم فرمان حمله‌ای را صادر کرد که به کشته شدن قاسم سلیمانی منجر شد. کاخ سفید در آن مقطع به "مجوز استفاده از نیروی نظامی"که در دولت بوش تصویب شده بود ارجاع داد.
دولت ترامپ در عین حال حمله‌های پهپادی آمریکا در سومالی را افزایش داده است.
ادعای ۳: "ما صحنه را با قویترین تمهیدات امنیت مرزی تاریخ ترک می‌کنیم... بیش از ۷۰۰ کیلومتر دیوار مستحکم جدید ساخته شده است."
یکی از وعده‌های اصلی او در جریان انتخابات ۲۰۱۶ ساختن دیواری در امتداد مرز با مکزیک بود.
از زمان حضور او در کاخ سفید تا ۴ ژانویه ۲۰۲۱، در مجموع ۴۵۲ مایل (۷۲۷ کیلومتر) حصار ساخته شده است. اما این دیوار جدید عمدتا جایگزینی بود برای سازه‌های موجود در مرز.
تنها ۸۰ مایل (۱۲۸ کیلومتر) مانع در مناطقی که قبلا هیچ چیزی وجود نداشت ساخته شده است.
۴۷ مایل (۷۵ کیلومتر) آن چیزی است که به دیوار اصلی معروف است، و ۳۳ مایل (۵۳ کیلومتر) هم دیوار ثانویه محسوب می‌شود که هدفش تقویت موانع اصلی است.
جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب، گفته است که حتی "یک وجب"هم به این دیوار اضافه نخواهد کرد.
ادعای ۴: "ما بهترین اقتصاد در تاریخ دنیا را ساختیم."
شکی نیست که وضع اقتصاد آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ تا پیش از همه‌گیری بسیار خوب بود، اما وضع اقتصاد در بعضی دولت‌های دیگر به مراتب از این هم بهتر بوده است.
در سه سال نخست ریاست‌جمهوری ترامپ، اقتصاد آمریکا به طور متوسط سالی ۲.۵ درصد رشد کرد. این عملکرد کمی بهتر از سه سال آخر ریاست‌جمهوری اوباما بود.
اما دوره‌های بسیار دیگری وجود دارد که رشد تولید ناخالص ملی - ارزش کالاها و خدمات در اقتصاد - بسیار بیشتر بوده است.
و ما در سال ۲۰۲۰ شاهد بزرگترین انقباض اقتصادی تاریخ به خاطر همه‌گیری ویروس کرونا بودیم.
البته اقتصاد در سه ماهه سوم سال گذشته رشدی ۳۳ درصدی داشت که خود یک رکورد محسوب می‌شود، اما میزان فعالیت اقتصادی به سطح پیش از همه‌گیری نرسید.
تولید ناخالص ملی در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ هنوز اعلام نشده است.
ادعای ۵: "ما کمترین بیکاری را بین سیاه‌پوستان، لاتین‌تباران و آسیایی‌تباران داشتیم."
نرخ بیکاری بین سیاه‌پوستان و لاتین‌تباران در اوت ۲۰۱۹ به ترتیب ۵.۲ درصد و ۴ درصد بود.
این پایینترین آمار از دهه ۱۹۷۰ است، هنگامی که وزارت کار آمریکا ضبط این قبیل آمارها را آغاز کرد.
اما نرخ بیکاری به خاطر تاثیر هنگفت همه‌گیری ویروس کرونا بر اقتصاد شدیدا افزایش داشت. اتفاقی که به شکلی بی‌تناسب دامنگیر سیاه‌پوستان و لاتین‌تباران شده است - نرخ بیکاری آن‌ها به ترتیب ۳.۲ و ۲.۶ درصد بیشتر از نرخ بیکاری کلی است.
نرخ بیکاری آسیایی‌تباران نیز در حال حاضر ۵.۹ درصد است.
نرخ بیکاری این گروه در ژوئن ۲۰۱۹ به ۲.۱ درصد رسید که پایینترین سطح در تاریخ محسوب می‌شود، هر چند که این آمار خاص فقط از سال ۲۰۰۳ به بعد ضبط شده است.
ادعای ۶: "ما بزرگترین بسته کاهش و اصلاحات مالیاتی در تاریخ آمریکا را تصویب کردیم."
این ادعا درباره کاهش مالیات‌ها در کل صحت ندارد - قبلا موارد بزرگتری هم بوده است. اما درباره مالیات بر سود شرکت‌ها صحیح است.
ما این ادعا را در پی تصویب کاهش گسترده مالیات‌ها توسط کنگره در سال ۲۰۱۸ بررسی کردیم. به گفته کارشناسان مالیاتی، این کاهش‌ها بزرگ بود اما نه بزرگترین.
کمیته بودجه مسئولانه ارقام را بررسی کرد و گزارش داد که کاهش‌های مالیاتی آقای ترامپ، در مقایسه با حجم کلی اقتصاد، هشتمین کاهش بزرگ در تاریخ آمریکا است.
اگر نرخ تورم را هم در تحلیل خود در نظر بگیریم، کاهش‌های مالیاتی او چهارمین کاهش بزرگ تاریخ کشور است.
اما آقای ترامپ مالیات بر سود شرکت‌ها را هم از ۳۵ درصد به ۲۱ درصد کاهش داد و کارشناسان مالیاتی می‌گویند که قدر مطلق این کاهش در تاریخ آمریکا بی‌سابقه بوده است.