پاسخ مبهم کاخ سفید درباره تحریم رئیسی و سابقه او در کشتار ۶۷
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، در جواب به این سوال گفت: «البته که رئیس جمهوری جدید باید پاسخگوی نقض حقوق بشر، زیر نظرش باشد.» او مشخص نکرد که این پاسخگویی شامل دوره ریاست آقای رئیسی بر قوه قضاییه است یا ناظر به نقش او در اعدامهای سالهای ۶۷ و ۶۸ است.
خانم ساکی، در ادامه به صورت عام از دولت ایران خواست تا «فارغ از اینکه چه کسی ریاست را بر عهده دارد، زندانیان سیاسی را آزاد کند و حقوق بشر را ارج نهد و آزادیهای اساسی را برای ایرانیان به رسمیت بشناسد.»
این در حالی است که خبرنگار، مشخصا از او پرسیده بود که آقای رئیسی «برای اعدامهای زندانیان در سالهای ۶۰، در فهرست تحریمهای آمریکا است. با او چه میکنید؟»
خانم ساکی در پاسخ خود اما بعد از آن دو جمله، توجه خود را معطوف به تحریمهای اقتصادی ایران کرد.
ابراهیم رئیسی عضو یک هیات قضایی برای رسیدگی به وضعیت زندانیان سیاسی و عقیدتی بود که در تابستان ۱۳۶۷ در زندان بودند. هزاران نفر از این زندانیان طی محاکمههای کوتاه به جوخههای اعدام سپرده شدند. در حالی که بسیاری از آنها حکم اعدام نداشتند.
بسیاری از مدیران جمهوری اسلامی ایران، بعد از گذشت سالها همچنان در حال تکذیب آگاهی خود از ماجراهای آن دوره هستند و میخواهند نام خود را از آن کشتار دور نگه دارند. این در حالی است که آقای رئیسی در نخستین جلسه خبری بعد از پیروزی در انتخابات به صورت کلی از کارنامه قضایی خود دفاع کرد و حتی گفت که به بابت آن باید «تشویق» شود.
تصمیمگیر نهایی: آیتالله خامنهای
خانم ساکی همچنین گفت که آمریکا نگران تغییر رویکرد ایران در مذاکرات هستهای نیست. او گفت که تصمیمگیر نهایی عوض نشده است.
خانم ساکی گفت که تصمیمگیری نهایی به عهده رهبر ایران، است: «او پیش از انتخابات، پس از انتخابات و حتی بعد از روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید، تصمیمگیر نهایی است.»
مذاکرات هستهای به صورت موقت و برای رایزنی طرفین با دولتهایشان متوقف شده است. ایران و آمریکا در این دور از مذاکرات به صورت رودررو با هم مذاکره نمیکنند. اروپاییها مسئولیت میانجیگری در این مذاکرات را به عهده دارند.
خانم ساکی گفت که پیش از رسیدن به توافق، دولت در پی جلب رضایت کنگره نخواهد بود
برجام در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما امضا شد. در دوره دونالد ترامپ، آمریکا امضایش را از این توافق برداشت. حالا با روی کار آمدن جو بایدن، آمریکا مجدد میخواهد به برجام بازگردد.
بعد از آنکه آمریکا از برجام خارج شد و با تحریمهای سنگین، فشار را بر ایران بیشتر کرد، ایران هم تصمیم به مقابله گرفت. دولت ایران به تدریج تعهدات خود در برجام را کنار گذاشت.
مذاکرات اخیر برای یافتن راهی است که هم ایران به تعهداتش بازگردد و هم آمریکا دوباره به برجام بازگردد و با برداشتن تحریمها، فشار وارد شده بر اقتصاد ایران را کم کند.
یکی از خبرنگاران گفت که حتی در صورت توافق، کنگره ممکن است که جلوی برداشتن تحریمها را بگیرد. خانم ساکی در پاسخ گفت که دولت فعلا به دنبال به دست آوردن توافق با ایران است و به این مرحله فکر نمیکند.
بسیاری از نمایندگان مجلس سنا، به دلیل سیاستهای خارجی ایران، مخالف برداشتن تحریمها علیه این کشور هستند. خانم ساکی به این موضوع هم اشاره کرد: «ایران در زمینههای گوناگون، بازیگر خوبی در جهان نیست. چه این در زمینه حقوق بشر باشد چه فعالیتهای ایران در منطقه.» او گفت اما آنچه که اهمیت دارد، این است که آمریکا «از تواناییهای ایران مطلع باشد و بداند چقدر تا رسیدن به سلاح هستهای فاصله دارند.»
خانم ساکی گفت که او خبر از زمان پایان مذاکرات ندارد. اما آمریکا مشتاق شرکت در این گفتوگوها است.
همچنین از او درباره عدم تمایل ابراهیم رئیسی برای ملاقات با آقای بایدن پرسیده شد. سخنگوی کاخ سفید گفت که فعلا دو کشور روابط دیپلوماتیک ندارند و قرار هم نیست که رهبران دو کشور با هم دیداری داشته باشند.