روزنامه «اسرائيل هیوم»: احتمال توافق با ایران کم است
روزنامه «اسرائيل هیوم» در گزارشی به موضوع مذاکرات هستهای وین پرداخت و احتمال رسیدن به توافق بین ایران و ایالات متحده را کم ارزیابی کرد.
به نوشته این روزنامه، ارزیابی اسرائیل در مورد احتمال به نتیجه رسیدن توافق هستهای جدید بین ایران و غرب به شکل ناگهانی تغییر کرده است، به طوری که دو مقام دیپلماتیک به اسرائیل هیوم گفتهاند که اکنون به نظر میرسد برای امضای توافق شانس بسیار کمی وجود دارد.
این مقامها تاکید کردند با اینکه ممکن است یک غافلگیری رخ دهد و قرارداد تازهای در حال تدوین باشد، «احتمال اینکه طرفین در آینده نزدیک، توافقی امضا کنند، بهشدت کاهش یافته است.»
تا یک ماه پیش، ارزیابی غالب در دستگاههای دیپلماتیک و امنیتی اسرائیل این بود که آمریکا و ایران به مرحله امضای موافقتنامه احیای برجام میرسند. این باور بر اشتیاق دولت آمریکا برای بازگشت به برجام مبتنی بود؛ زیرا این تمایل به حدی بود که در جریان مذاکرات، آمریکا امتیازهای متعددی به ایران داد و باعث شد دو تن از اعضای ارشد تیم مذاکرهکننده ایالات متحده استعفا دهند؛ اما با اینکه پیشنویس توافقنامه جدید هم ارائه شد و به نظر میرسید فقط لازم است تاریخی برای امضای آن اعلام شود و طرفهای مذاکره آخرین بار وین را ترک کردند تا منتظر پاسخ تهران باشند، ایران نه اعلام کرد که این توافق را رد کرده است نه آن را پذیرفت، بلکه شرایط جدیدی از جمله درخواست از آمریکا برای حذف سپاه پاسداران ایران از فهرست سازمانهای تروریستی را مطرح کرد.
پس از آن، ایالات متحده اعلام کرد که درخواست ایران را بررسی میکند، اما این موضوع به جرقهای برای مخالفتهای بیشتر با توافق احیای برجام تبدیل شد و دموکراتهای بلندپایه آمریکا علیه این تصمیم موضعی جدی اتخاذ کردند و موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا (JINSA) هم طوماری را در مخالفت با ایده حذف سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی با امضای ۴۵ ژنرال آمریکایی تهیه کرد.
اسرائیل نیز مخالفتش را با این تصمیم نشان داد. نفتالی بنت، نخستوزیر، و یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائيل، در اقدامی نادر، بیانیهای در این زمینه صادر کردند و بنت در گفتوگوی تلفنی با جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، موضع اورشلیم را تکرار کرد. شیمریت میر، مشاور دیپلماتیک بنت، نیز با چند تن از مقامهای بلندپایه دولت آمریکا در این زمینه دیدار کرد.
روزنامه اسرائیل هیوم در ادامه گزارش خود، تاکید میکند که دریافته است علاوه بر مذاکرات رسمی در وین، ایرانیها و دولت بایدن تماسهای دیگری نیز داشتهاند تا ببینند آیا میتوانند به هم نزدیک شوند یا خیر. یکی از گزینههای مطرحشده این بود که نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا بماند ولی سپاه پاسداران از این فهرست حذف شود. در همین حال، ایران خواستههای جدید دیگری را نیز مطرح کرد و این گفتوگوها به نتیجه نرسید.
با توجه به اتفاقهای رخداده و سکوت هر دو طرف، به نظر میرسد که احتمال امضای توافق هستهای جدید بسیار اندک باشد. به گفته یک مقام دیپلماتیک، «در حالی که ایران مطالبات بیشتری را مطرح میکند، آمریکا با مشکلات داخلی مواجه است و هرچه زمان میگذرد، احتمال توافق کمتر میشود.»
این هفته، ایال هولاتا، مشاور امنیت ملی اسرائيل، به ایالات متحده رفت و یکی از مقامهای عالیرتبه به اسرائیل هیوم گفت که هدف از این سفر هماهنگی برای سناریویی است که در آن توافق هستهای امضا نشود.
این موضوع نشان میدهد که اکنون اسرائیل انتظار دارد ایالات متحده و سایر امضاکنندگان توافق هستهای فشار دیپلماتیک و اقتصادی بر ایران را افزایش دهند تا جمهوری اسلامی را به توقف پیشرفت به سمت سلاح هستهای مجبور کنند و مانع از تجاوزهای منطقهای این کشور شوند.
مقامهای اسرائیلی تاکید کردند اگرچه توافق هستهای جدید هنوز به طور کامل از روی میز برداشته نشده، اکنون فرض بر این است که هیچ یک از طرفین آن را امضا نخواهند کرد. این اتفاق همان چیزی است که مقامهای اسرائیلی منتظر آناند و همانطور که اوایل این هفته، یائیر لاپید در یک گفتوگوی مطبوعاتی اعلام کرد، اگر توافق جدیدی با ایران امضا نشود، احساس تاسف نخواهد کرد.