اختلاف ایران و آمریکا بر سر سپاه پاسداران 'موضوع فرعی'است

وزیرخارجه ایران می‌گوید قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا "یک موضوع فرعی"در مذاکرات وین است و علت اصلی توقف گفت‌وگوها به "درخواست‌ها و مطالبات اقتصادی ما در مسیر تجارت جهانی"برمی‌گردد.

حسین امیرعبداللهیان در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس، در گفت‌وگو با فرید زکریا، روزنامه‌نگار آمریکایی گفته است که موضوع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی "فرابرجامی"است و "از طرف لابی اسرائیلی بزرگ‌نمایی شده و اولویت برای ما منافع ملت ایران است".

آقای امیرعبداللهیان گفته: برای باز کردن گره مذاکرات "اخیرا یک ابتکار جدیدی را روی میز گذاشتیم ولی احساس می‌کنیم بایدن دچار بی تصمیمی شده است."او توضیح بیشتری در این باره نداده است.

وزیر خارجه ایران در واکنش به اظهارات مقام‌های آمریکایی گفت: "من هم مثل وزیر خارجه آمریکا و رابرت مالی در برابر پارلمان کشورم با فشارهای زیادی مواجهم. آنها طیف قوی در داخل دو کشور هستند که مخالف بازگشت به برجام هستند".

وزیر خارجه ایران گفت: "پیام‌هایی از رابرت مالی و مقامات آمریکا و بایدن دریافت می‌‌کنیم که قدری متفاوت از مواضع رسانه‌ای آنهاست".

وزیرخارجه ایران در ۶ فروردین‌ماه در تلویزیون دولتی ایران، گفته بود که مقامات ارشد سپاه پاسداران به او گفته‌اند که "موضوع سپاه نباید مانعی بر سر توافق باشد."آقای امیرعبداللهیان در آن زمان، اظهارات آنها را "از خودگذشتگی"و "ایثارگری"خواند.

حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان، با انتقاد شدید از صحبت وزیر خارجه ایران، خواستار توضیح سپاه پاسداران شد. آقای شریعتمداری همچنین نوشت این موضع وزیر خارجه به معنای "تسلیم"و همچنین پذیرش باقی ماندن سپاه در "لیست تروریستی"آمریکا است.

انریکه مورا، مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا ، دو هفته پیش، ۲۱ اردیبهشت ماه برای دومین بار در سال جدید شمسی راهی تهران شد و با حسین امیرعبداللهیان و علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران دیدار کرد.

همزمان با حضور آقای مورا در تهران، آقای امیرعبداللهیان در توئیتی نوشت: "مذاکره برای لغو تحریم‌ها، با رعایت خطوط قرمز ایران در رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار در مسیر درست خود پیگیری می‌شود".

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز اعلام کرد که تهران "ابتکارات خاصی"را در جریان این سفر داشته و "اگر طرف آمریکایی پاسخ دهد ما می‌توانیم در موقعیتی قرار بگیریم که همه طرف‌ها برای انجام توافق به وین برگردند".

پس از بازگشت نماینده اتحادیه اروپا از تهران، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی این اتحادیه، نتیجه سفر آقای مورا را "مثبت"ارزیابی کرد و از باز شدن راه برای رسیدن به توافق نهایی خبر داد.

اما رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران روز گذشته در نشست پرسش و پاسخ کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، چشم‌انداز دستیابی به توافق با ایران را "ضعیف"دانست و گفت در صورتی که توافق صورت نگیرد "واشنگتن آماده تشدید تحریم‌ها علیه تهران است".

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نیز در ۹ اردیبهشت ماه به تعدادی از اعضای کنگره آمریکا گفته بود "توافق با ایران نه قطعی است و نه نزدیک".

مذاکرات وین از زمان روی کار آمدن دولت جو بایدن در سال ۲۰۲۱ در راستای احیای توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های آغاز شد. اختلافات ایران و آمریکا برسر مسایل باقی‌مانده و حمله روسیه به اوکراین باعث شده مذاکرات وین از ۲۰ اسفندماه سال گذشته متوقف شود.