زمان آن رسیده که در مورد جنگ در اوکراین واقع‌بین باشیم
همه ما دیدیم که تهاجم روسیه به اوکراین در سه ماه اخیر چقدر تکان‌دهنده بود و واکنش‌های گسترده و همراهی‌های عمومی را به همراه داشت. با این حال، دیگر اخبار آخرین پیروزی‌های قهرمان‌های اوکراینی یا شکست روس‌ها به اندازه قبل دنبال نمی‌شوند.
برخی از دلایل این موضوع به چرخه طبیعی اخبار برمی‌گردد که به مرور زمان جایشان را به خبرهای دیگر جهان می‌دهند. همچنین ممکن است دنبال کردن جنگ سخت‌تر شده باشد زیرا تصویر بزرگ و قابل لمسی مانند تهدید پایتخت اوکراین حالا به جزئیاتی مانند نبرد در شهرهای کوچک‌تر رسیده است که دنبال کردن نام و اتفاقات آنها برای همه مخاطبان کار ساده‌ای نیست.
از سوی دیگر، دسترسی به این اتفاقات نیز برای خبرنگاران سخت‌تر است، زیرا منطقه جنگی در دونباس گسترده شده است.
در کنار همه این موارد به نظر می‌رسد که جریان روایت‌گری اتفاق‌های اوکراین نیز پس از سقوط ماریوپل در رو‌زهای ۱۷ و ۱۸ ماه مه تغییر کرده است. در خبرها خواندیم که به نظر می‌رسد سازمان ملل و صلیب سرخ بین‌المللی توافقنامه‌ای را امضا کرده‌اند که اجازه تخلیه مجروحان را می‌دهد و برای بیش از دو هزار جنگجوی باقی مانده نیز پیش‌بینی شده بود که عقب‌نشینی کنند. درواقع این عملیات به عنوان تخلیه توصیف شد که پیش از آن کمتر شاهد آن بودیم. از سوی دیگر، روس‌ها این عملیات را تسلیم سربازان اوکراینی توصیف کردند، کلمه‌ای که در گزارش‌های انگلیسی‌زبان عمدتا از آن اجتناب می‌شود، حتی اگر از سوی طرف مقابل باشد.
جهان غرب سرنخ روایت‌های خود را از ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهوری اوکراین می‌گیرد. او در این ماجرا، قهرمانی جنگجویان را ستود و گفت که آنها برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر از کارخانه بیرون رفتند و ممکن است در آینده نزدیک با اسرای روسی مبادله شوند.
همه این حرف‌ها ممکن است درست باشند، در عین حال ممکن است منعکس‌کننده آرزوها و رویاها بوده یا برای حفظ روحیه سایر مبارزان مطرح شوند.
در این میان، آنچه اهمیت دارد این است که ما تمام تلاش خود را کرده‌ایم که از هرگونه دخالت مستقیم جلوگیری کنیم اما نباید واقعیت را پنهان کنیم. چه به طور نمادین و چه در عمل، آنچه در ماریوپل گذشت یک شکست بزرگ برای اوکراین بود.
در حال حاضر به نظر می‌رسد احتمال پیروزی اوکراین کمتر شده است. کم‌کم پذیرفته می‌شود که درگیری‌های شدیدی در جریان است و روسیه دستاوردهایی - هرچند محدود و شاید موقت - داشته است. روز ۱۹ مه، زلنسکی با تغییر لحن قابل توجهی نسبت به گذشته گفت که دونباس در حال «ویران شدن» است و «جهنمی در آنجا برپاست».
او سه روز بعد گفت که اوکراین ممکن است روزانه ۱۰۰ جنگجو را از دست بدهد و از اواسط آوریل تلفات زیادی داده است به طوری که بین دو هزار و۵۰۰ تا سه هزار سرباز اوکراینی کشته و ۱۰ هزار نفر مجروح شده‌اند. این در حالی است که مقام‌های اوکراینی تا پیش از این، اخبار منظمی از تلفات روسیه ارائه می‌کردند، اما در مورد خودشان چیزی نمی‌گفتند.
آنچه در هفته‌های گذشته شنیده‌ایم بسیار دور از صحبت‌های قبلی اولیه مبنی بر این است که اوکراین می‌تواند یک پیروزی آشکار به دست آورد و تمام قلمرو خود از جمله کریمه را بازپس بگیرد. آنچه در حال حاضر اتفاق می‌افتد با اظهارات وزیر دفاع آمریکا مبنی بر این که ایالات متحده می‌خواهد روسیه را به حدی تضعیف کند که دیگر نتواند عملیات مشابهی را در آینده انجام دهد نیز فاصله زیادی دارد.
اکنون نه‌تنها جنگ به پایان نرسیده است بلکه بسیاری از کارشناسان نظامی معتقدند که این جنگ وارد مرحله فرسایشی شده است و ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد. با توجه به این وقایع، به نظر می‌رسد زمان آن فرا رسیده است که رسانه‌ها از کم‌اهمیت جلوه دادن شکست‌های اوکراین دست بردارند. باید این را بپذیریم که هر راه حلی بر اساس حقایق موجود حاصل می‌شود، نه بر اساس آنچه ما دوست داریم یا آرزو می‌کنیم.
با آنچه شاهدیم، نمی‌توان به طور مسلم گفت که اوکراین قلمرو خود را در میدان جنگ بازپس خواهد گرفت. بر اساس برآورد شورای آتلانتیک مستقر در ایالات متحده در هفته گذشته ۳۰ درصد از زیرساخت‌های اوکراین تخریب شده است. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که تولید ناخالص داخلی اوکراین ممکن است در سال ۲۰۲۲ بین ۳۰ تا ۴۵ درصد کاهش یابد. حدود شش میلیون اوکراینی از کشور گریخته‌اند و هشت میلیون نفر در داخل این کشور آواره شده‌اند.
نباید کتمان کرد که اینها خسارت‌های بزرگی محسوب می‌شوند و با ادامه جنگ، به طور پیوسته در حال افزایش‌اند. با این حال آنچه تاکنون در بیشتر گزارش‌های غربی دیده‌ایم، تنها تاکید بر عزم قهرمانانه اوکراینی‌ها و قساوت یا بی‌کفایتی روسیه بوده است.
مناقشه‌ای که اکنون ایجاد شده این است که اوکراین چه زمانی و با چه شرایطی ممکن است به خسارت‌هایش اشاره کند. واقع‌گرایان از جمله هنری کیسینجر، کارشناس دیپلماتیک، می‌گویند خیلی زود. ایده‌آلیست‌ها از جمله لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا، می‌گویند نه قبل از پیروزی کامل اوکراین. در این میان، زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین که تاکنون به امتیازاتی که به دست آورده و اراده برای مبارزه اشاره کرده است، شاید به زودی مجبور به انتخاب گزینه دیگری شود.