ابتدا جنگ ،بعد بازسازی! فرمولی برای همە فصول و زمانها! جنگ و بازسازی، دو بار هزینە بر میدارد و هر دو بار سود آنرا جنگ طلبان بردە وزیان مادی و معنوی آنرا مردم عادی متحمل می شوند. آنانکە بە هر دلیلی در شیپور جنگ می دمند، باید سودی در راە اندازی آن داشتە باشند!
هرچند انسان امروز جایگاە انسانی خود را برتر از هر زمان دیگری ارزیابی می کند، با این وجود نتوانستە است جهانی عاری از جنگ بنیاد نهد. سازمان ملل متحد نیز کە برای ایجاد صلح، ثبات و امنیت جهانی تشکیل شد، بە این مهم دست نیافتە است. جلوگیری از وقوع و توقف جنگهایی کە اکنون در سە قارە جهان در جریان است، جزو وظایف این سازمان است، اما این سازمان نمی تواند و یا نمی خواهد بە انجام وظایف خود عمل کند. بعداز سپری شدن صد سال از شروع جنگ جهانی اول، جنگ و خشونت ورزی بخشی از واقعیت ملموس در حال گسترش جهان ما است.
نمی توان و نباید هویت انسان را در جنگخویی و جنگخواهی جستجو کرد، اما باید پرسید کە چرا تاریخ انسان با جنگ عجین شدە است؟ چرا انسان بخصوص در عصر ما از توان خود برای حفظ و تثبیت صلح استفادە لازم را نمی کند؟ آیا جهان امروز نیاز بە سازمانی کاراتر و مردمی تراز سازمان ملل متحددارد، کە بە دور از دخالت دولتها و قدرتهای مالی، سیاسی و کنسرنهای نظامی و صنعتی و تجاری، عمل کند؟ در اینصورت آیا مردم جهان پاسخگوی این ضرورت خواهند بود؟ آیا کمرنگ تر شدن مسئولیت فردی و جمعی نسبت بە این جهان در برابر فردگرایی مفرط و میل بە منافع شخصی و گروهی نامتعادل، عاملی برای بی عملی عمومی در جهان شدە است و آیا این بی عملی جهانی یکی از عوامل سیستم هدایت شدە جهانی نیست؟
سازمانهای جهانی و منطقەای طرفدار صلح، علیرغم تلاش، قدرت اجرائی ندارند و بە سازمانهای خبررسانی و خیریە تبدیل شدەاند. ایدە صلح و تبلیغ آن کمترینمکان را در رسانەهای قدر قدرت جهان دارد و مردم جهان بطور مستقیم و غیر مستقیم در زیر چتر تبلیغات جنگ قرار دارند. جنگ در صدر اخبار رسانەها قرار دارد و حتا مغزکودکان و جوانان را نیز احاطە کردە است و آنها را بە دو سوی جبهە ها می كشاند. این پدیدە را در مدارس و در گفتگو با کودکان و جوانان بە وضوح می توان مشاهدە کرد. میراثی کە نسل بە نسل بە امروز رسیدە است، میراث نسلهای آیندە نیز هست. اگر در جنگهای گذشتە دین و مذهب، نژاد، ایدئولوژی، حتا فلسفە و فرهنگ، محرکی برای شرکت در جنگها بودند، امروز در جهان دیژیتالی بسترهای بیشماری برای تقویتفرهنگ خشونت ورزیدر میان جوانان وجود دارد و آنچە در سوریە و عراق و دیگر کشورها روی می دهد، بی شباهت بە بازیهایی نیست کە در طول شب و روز بوسیلە دو انگشت سبابە فعال می شوند! آنتصاویری کە نیروهایداعش و دیگر نیروهای اسلامی از یک طرف و نیروهای درگیر با آنها از طرف دیگر در رسانەها و انترنت بە نمایش می گذارند، نوعی از آرایش برگرفتە از بازیهای کامپیوتری و فیلمهای هالیودیرا در ذهن تداعی می کنند، کە قبلا"از طریق سربازان آمریکائی و اروپائی در جنگهای عراق و افغانستان در رسانەها انعکاس یافتە بود. کوبانی از این نظر نیز بە نمادی جهانی تبدیل شدە است.
اخبار، عکس و فیلم های جنگ، روزانە در برنامە اخبار کودکان و جوانان پخش می شود، همچنین کودکان و جوانان و نوجوانان امروز از طریق انترنت و تلفن های همراە بە تمام فیلمهای منتشر شدە در یوتوب و شبکەهای اجتماعی دسترسی دارند و در صورت استفادە از آن بطور مستقیم در ارتباط با جنگ و هرآنچە در این میدانها اتفاق می افتد، قرار می گیرند. تداوم این وضعیت میل بە شرکت در جنگ را افزایش خواهد داد، همچنانکە اخبار متفاوتی صحت این ادعا را تائید می کنند. جنگ در کوبانی ابعاد گستردەتریبە این فضا بخشیدە است کە باعث بسیج نیرو برای پیوستن بە هر دو سوی این جنگ شدە است.
نظامی کردن مغزها بر بستر جنگ در کوبانی ابعاد گستردەای دارد و این بدور از خواست مردم کوبانی صورت می گیرد. کوبانی می بایست نمادی از مشارکت مردم بر سرنوشت خویش باشد، کە مقاومت مردم جلوەای از آنست. جنگی کە بە این مردم تحمیل شدە است، اهداف متفاوتی را دنبال می کند و تنها محدود بە جغرافیای کوبانی نخواهد بود. آنانکە نابودی تجربە کوبانی را هدف خود قرار دادەاند، بە گروە داعش محدود نمی شوند. حامیان شکست این تجربە در منطقە و جهان، واقف هستند کە روندی در جهان در جریان است کە تجربە کوبانی را نیز شامل می شود. دمکراسی خواهان اروپا کە باسیستم فرسودە دمکراسی/بروکراسی غرب بە مخالفت برخاستەاند، نوع دیگری از قدرت مردم را طالب هستند، کە بی شباهت بە تجربە کوبانی نیست. آیا تجربە مردمی مردم کوبانی در ادارە سرزمین خود، فراتراز این سرزمین خواهد رفت، یا جنگ عامل بازدارندە آن خواهد بود، پرسشی است کە پاسخ آن در گرو مقاومت این مردم و مواضع کشورهای منطقە و جهان، در قبال سقوط و عدم سقوط این شهر است. شهری کە بە سنگ محک جنگ خواهی و صلح خواهی مردم جهان ما و استفادە و عدم استفادە از نیروی خود در این جهت و آن جهت، تبدیل شدە است.
ابراهیم فرشی
١٥ اکتبر ٢٠١٤