گزارش گاردین از ضعف قاآنی، او ارتباط نزدیکی با علی خامنهای ندارد
روزنامه بریتانیایی گاردین در گزارشی به نقل از چند منبع آگاه، اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران قدس و جانشین قاسم سلیمانی را فاقد نفوذ و توانایی لازم برای متوقف کردن حملات شبهنظامیان عراقی به اهداف آمریکایی در آن کشور میداند. براساس این گزارش، ضعف قاآنی منجر به تقویت شبهنظامیان در عراق میشود.
در گزارش روزنامه گاردین که روز دوشنبه، چهارم مرداد، منتشر شد، به حضور قاآنی در نشست ماه گذشته گروهی از فرماندهان شبهنظامیان عراقی در شهر بغداد، همچون آزمونی برای سنجش میزان توانایی او در جایگاه جانشین قاسم سلیمانی اشاره شده است.
بنابر این گزارش، در این نشست «وظیفه قاآنی متقاعد کردن شبهنظامیان بود در این زمینه اینکه ادامه راکتپرانی به سفارت آمریکا در منطقه سبز یا محل استقرار نیروهای آمریکایی در فرودگاه اربیل واقعدر شمال عراق، به نفعشان نیست»، اما به گفته دو نفر از شرکتکنندگان در آن جلسه و یک فرد مطلع، او فرصت خود را برای پر کردن جای قاسم سلیمانی از دست داد و حاضران دیدگاه او را نپذیرفتند. سلیمانی پیش از او بهمدت ۱۵ سال بر آنچه در عراق، سوریه و لبنان میگذشت، تسلط داشت.
در طول ۱۸ ماهی که از زمان کشتهشدن قاسم سلیمانی تاکنون قاآنی جانشین او شده است، طرفداران و دشمنانش در حال سنجش توانایی او بودهاند و همچنین بررسی این موضوع که «تصمیم ترامپ برای حذف قدرتمندترین فرد در عراق، آیا آنجا را به مکان قابل کنترلتری تبدیل کرده است؟»
یک شخصیت ارشد عراقی در گفتوگو با گاردین پاسخ سوال دوم را منفی دانست و گفت: «عراق امنتر نشده است و آمریکاییها نیز با قاآنی نتایج بهتری بهدست نخواهند آورد، زیرا او نفوذ و توانایی کمتری دارد. در زمان سلیمانی میدانستید که با چه چیزی روبرویید و او در زمانی که میخواست، توانایی کنترل شبهنظامیان را داشت.»
گاردین وظیفه قاآنی در عراق را دشوار ارزیابی میکند، زیرا او با وجود سابقه ۱۲ساله در عملیاتهای سپاه قدس در افغانستان، تجربهای در عراق و سوریه ندارد و همچنین نمیتواند به زبان عربی صحبت کند. بنابر این گزارش، مهمترین دلیل دشواری کار قاآنی این است که به گفته چند منبع مطلع از روابط قاآنی در ایران، او هیچگونه ارتباط نزدیکی با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی یا دفتر او ندارد. نقشی که قاآنی برعهده دارد، ظاهرا همان جایگاه سلیمانی است، ترکیبی از فرمانده نیروهای ویژه، رئیس اطلاعات و فرستاده خاص کشور که به زعم نویسنده این گزارش آشکارا بهویژه آخرین و مهمترین آنها را در اختیار ندارد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، بهتازگی، این حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بود که برای رساندن پیام خامنهای به گروههای شبهنظامی به عراق سفر کرد.
یک شخصیت ارشد عراقی دیگر، به گاردین گفت: «قاسم سلیمانی وقتی چیزی میگفت، قادر به برآوردنش بود. این فرد جدید (قاآنی) مثل او نیست و فکر نمیکنم بتواند شبیه او باشد... من با او ملاقات کردهام... فرد صادقی است، اما در حال یادگیری کار است.»
سومین مقام ارشد عراقی در گفتوگو با گاردین، گفت: «مرگ سلیمانی یک خلاء ساختاری ایجاد کرد.» او توضیح میدهد که خامنهای بهطور مستقیم دستور نمیدهد و در تصمیمگیریهای سطح پایین مشارکت نمیکند، اما این کار در نقش فرمانده سپاه قدس مستتر شده بود و از آنجایی که اکنون قاآنی لزوما حامل پیام خامنهای نیست، در عراق ممکن است از او سرپیچی کنند.
براساس این گزارش، درحالیکه قاآنی در حال بهدست آوردن نفوذ و اقتدار است، یک شخصیت عراقی با پیوندهای طولانی با ایران، در حال قدرت گرفتن است و نظر برخی ناظران عراقی و آمریکایی را به خود جلب کرده است. به نوشته گاردین، این شخصیت، محمد الهاشمی، معروف به ابوجهاد، است که مقامهای ارشد عراق و منطقه او را قادر به پیش بردن کارها میدانند. او پیشتر رئیس دفتر عادل عبدالمهدی، نخستوزیر پیشین عراق، بود و در ماه گذشته، نقش مهمی در مذاکره با شبهنظامیان در عراق بازی کرد.
یک مقام آمریکایی نزدیک به دولت بایدن، در این زمینه به گاردین گفت: «واقعیت این است که ایران حضور چشمگیری در امور عراق دارد. اگر ما چشم به روی این مسئله ببندیم، هرگز بپیش نمیرویم رسید و مشکل عراق حل نخواهد شد وقت آن است که مشکل را حل کنیم. وقت آن است که فرد مناسبی را پیدا کنیم تا در این کار به ما کمک کند. دیگر نباید اجازه دهیم که شبهنظامیان کارها را پیش ببرند.»