من در رابطه با اینکه چه کسی و یا چه تشکیلاتی برای اولین بار فکر تشکیل پارلمان آزربایجان جنوبی در تبعید را بمیان کشیده اطلاعی ندارم . ولی میتوانم بگویم که خودم مدت زیادی طرفدار این فکر بوده ام . مثلا در سال 2009 در سخنرانی پالتاک بخاطر سالکرد قیام خرداد واجب بودن این مسئله را مطرح کرده و سعی کردم هم وطنان خویش را ازدرستی این فکر متقاعد بسازم.
مصاحبه با تلویزیون "اوجاق "در باره پارلمان آزربایجان جنوبی در تبعید
ملت آزربایجان با خواست تشکیل پارلمان و دولت ملی خویش به ملت سیاسی تبدیل گردیده است. ولی بطوریکه معلوم است حق تعین سرنوشت بدست خویش همراه با سایرحقوق دموکراتیک توسط حکومت مرکزی و سیستم توتالیترحاکم بر ایران زیر پا گذاشته میشود. ما شاهدیم که حتی خواست احقاق ابتدائی ترین حق انسانی یعنی حق آزادی زبان مادری با شکنجه و زندان جواب داده میشود. بدینجهت وظیفه بزرگی بر گردن آزربایجانیهائی که مجبور به زندگی در خارج از کشور شده اند نهاده شده است.
در خارج به آنچنان ارگان سیاسی احتیاج هست که بتوانیم در داخل آن طبقه سیاسی سکولار- دموکرات خودمان را که دارای افکار و بینش های مختلف سیاسی میباشند ، دور هم جمع کرده، در باره موضوعات گوناکون مربوط به ملتمان مذاکره و بحث و گفنگو نموده ،قطعنامه ها و قرارهائی را که به صلاح ملتمان میباشند اتخاذ بکنیم . روشن است بخاطر دارا نبودن آپارات دولتی یعنی قوه اجرائیه این قرارها و قطعنامه ها جنبه تدبیرهای سیاسی بخود خواهند گرفت. به احتمال قوی تدبیرهای پارلامنت هم به توده ای شدن حرکت ملی کمک خواهد کرد و هم تاثیر مثبت به آزربایجانیهائی که در آپارات دولتی صاحب مقام ومنزلتی میباشند خواهد گذاشت. از طرف دیگر پارلامنت با فعالیتهای مدرن و منظم خویش خواهد توانست دید و توجه کشورهای خارجی را به مسئله ملی آزربایجان جلب نموده و شانس تبدیل شدن به یک مسئله آکتوال بین المللی افزایش خواهد یافت.
در رابطه با جلسه کپنهاق ، من قبل از همه از ترتیب دهندگان و شرکت کنندگان این نشست تاریخی تشکر میکنم.
قبل از اینکه نشست کپنهاق ترتیب بیابد ، یکی از هموطنان گرامیم به من تلفن زده و نیت خویش را برای ترتیب این چنین نشستی با من در میان گذاشت. من بنوبه خویش خیلی خوشحال شدم و قرار را بر این گذاشتیم که این نشست در شهر برلین برگزار بشود. بدینخاطر به چند هتل سرزده و در رابطه با هزینه هتل و سالن و شرایط دیگر شروع به جمع آوری اطلاعات لازمه کردم. بعد از چند روزی این هموطن عزیز بمن تلفن زده و فکر تشکیل نشست در شهر کپنهاق را بمیان کشید. من عیبی در این فکر ندیدم و میان صحبتهایمان مطلع شدم که 26 نفر از فعالین سیاسی – ملی به این جلسه دعوت شده اند.
با کمال تاسف بعضی از دوستانی که به این جلسه دعوت شده بودند نتوانسته بودند حضوربیابند و بعضی از شخصیت های سیاسی مان نیز اصلا به این نشست دعوت نشده بودند. این مسئله و همچنین شرکت نکردن خانمها در این نشست مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت و انتقادها بصورت آشکار مطرح گردید.
یکی از فاکتورهای خوشحال کننده این نشست دراین نهفته بود که، کسانیکه با همدیگر قهر بودند و حتی حاضر به دیدن صورت یکدیگر نبودند، به یکجا جمع شده وپس از آشتی با همدیگر به دیالوق مشترک پرداختند.
بالاخره بعد از چند ساعت مذاکره و مباحثه با رای اکثریت شرکت کنندگان جلسه بیانیه ای تدوین گردیده و تشکیل پارلامنت موقتی آزربایجان جنوبی در تبعید اعلان گردید.
برای رسمی شدن پارلامنت و گذارآن از اشتاتوس موقتی به اشتاتوس قطعی یک هیات کار 9 نفره برای دو ماه انتخاب شد و قرار بر این شد که این هیات کار در مدت 2 ماه برای تشکیل یک نشست بزرگ به تشکیلاتهای سیاسی – ملی، خانمها و همچنین شخصیت های فعال وشناخته شده ی ملی آزربایجان مراجعت بکند.
من با وجود اینکه عضو هیچ تشکیلاتی نیستم علیرغم آن بمثابه یک فعال ملی به آینده پارلامنت امید زیادی بسته ام. این به آن معنی است که اگر ما بتوانیم یقه خویش را از دعوا بر سر صندل رها بکنیم، متدهای رفتاری خویش را دموکراتیکتر بکنیم و از وجود متخصصین علمی ، سیاسی ،حقوقی و ژورنالیستی خود استفاده بکنیم، آنوقت خواهیم توانست قدمهای مثبت وپر ثمره ای را برداریم.
از فرصت استفاده کرده، میخواهم چند کلمه در رابطه با مسئله مالی نشست بگویم. یکی از مسائل مهم ما مسئله مالی است. مبارزه ملی برای همه جانبه و پر ثمر شدن احتیاج به امکانات مادی دارد. اگر مشکلات مادی برطرف نگردد، مبارزه ملی با اشکالات جدی مواجه خواهد بود.
ما از یک طرف شکایت میکنیم که ، در مبارزه ملی مان کسی از ما حمایت نمیکند. برای براه انداختن تلویزیون وسائر وسائط تبلیغاتی امکانات مادی نداریم. برای ترتیب نشستهای گوناگون پول نداریم. بخاطر نبودن امکانات مادی نمیتوانیم بسیاری از کتابهائی را که بزبان مادریمان و یا بزبان خارجی نوشته ایم بچاپ بدهیم. درم داران ملتمان صاحب کرم نیستند و کرم داران ملتمان صاحب درم نیستند و از این نوع شکایتها.
از طرف دیگر وقتی شخصی صاحب کرم و صاحب درم پای به جلو میگذارد و بدون گذاشتن کوچکترین قید و شرطی حاضر به کمک به حرکت ملیمان میشود، انوقت بخاطر مسائل شخصی سعی میکنیم کمک ان فرد را از ارزش بیاندازیم.
میگوئیم : او چرا در کار ما دخالت میکند. هدف او از این کمک چیست؟ نکند پشت این کمک اطلاعات ایران و یا سازمانهای جاسوسی کشورهای دیگر خوابیده است. بدون اطلاع من آغ ساققال، چگونه میتوان همچنین نشستی را برپا کرد؟
باید گفت:
هر کدام از شرکت کنندگان نشست کپنهاق شخصیتهای شناخته شده سیاسی و دارای تجارب کافی میباشند. این انسانها را هم اطلاعات میشناسد و هم سازمانهای جاسوسی کشورهای دیگر .
این نشست را بازی کودکانه نامیدن، خواستار عذر خواهی شرکت کنندگان بودن، بدون داشتن مدرکی، پشت این نشست اطلاعات رژیم تهران را اعلان کردن، معنایش جز زیر پا گذاشتن نورمهای اخلاق سیاسی چیز دیگری نمیتواند باشد.
چرا بی انصافی میکنید و میگوئید پارلامنت موقت را آزربایجانیهای جنوبی نه بلکه اقبال آقا زاده که از آزربایحان شمالی است تشکیل داده است؟ چرا به امضا کننداگان بیاننامه توهین میکنید؟ چرا منقدین را دعوت به تشکیل پارلامنهای رقیب میکنید؟
10 سال است که از تشکیل پارلامنت صحبت میکنیم. نتیجه چه شده است؟ چرا تا بحال نتوانیستم به این نیت مان دست بیابیم؟ مگر غیر از این است که پشت حرفمان باید عمل نیز وجود داشته باشد.
بعقیده من برای پیشرفت مبارزه رهائی بخش ملی هر تشکیلات و یا هرشخصی چه سیاه پوست و چه سفید پوست، چه معتقد به دین و چه بی دین، چه آمریکائی و چه آفریقائی، چه زن و چه مرد، چه از جنوب و چه از شمال بدون قید و شرط حاضر به کمک باشد ، باید آن کمک را با جان و دل قبول کرد.
در رابطه با نشست گپنهاق ، من هزینه هواپیما، تاکسی و قسما نیز پول غذای خودم را از جیب خودم داده ام و از کسی مخارج راه نگرفته ام.
در اینجا به انتقادات مطرح شده از جانب بعضی از دوستان نیز نظر انداخته و با چند جمله به سخنان خویش پایان میدهم.
انتقادات را میشود به دو کاتوقوری تقسیم کرد:
1- انتقاد بحق
2- انتقاد ناحق
آ- انتقاد میشود که به نشست کپنهاق بسیاری از فعالین شناخته شده ملی دعوت نشده بودند. این انتقاد بجاست و باید بدون آوردن بهانه وگفتن اگر مگر قبول کرد.
ب - انتقاد ناحق از طرف کسانی مطرح میشود که به مسئله تشکیل پارلامنت آزربایجان جنوبی در تبعید بصورت آبستراکت و غیر حقیقی نگاه میکنند.
این هموطنان شرایط مهاجرت را از نظر دور نگه داشته و با استناد به شکل تشکیل ، استروکتور و فونکسیون پارلامنت در کشورهای دموکراتیک غربی ، شروع به انتقاد میکنند. باید به این هموطنان گفت:
در حال حاضر شرایط فعلی مهاجرت ایجاب میکند که تقدم و برتری به ماهیت و مضمون پارلامنت داده شود و نه به شکل تشکیل آن. بعبارت دیگر شرطهای مهم ، مرکزی و لازمه برای فونکسیون پارلامنت و پارلامنتاریزم در کشورهای دموکراتیک غربی برای ما فاکتورهای فرعی بحساب میایند. این مسئله را کمی بازتر کرده و روشنتر میکنم.
میگویند :
ما در حدود یک میلیون نفر آزربایجانی درخارج از کشور داریم . چطوری میشود بدون رای گیری از این انسانها در یک همه پرسی عمومی، آزاد و مخفی چند نفر دور هم جمع میشوند و پارلامنت تشکیل میدهند. باید به این هموطنان گفت که: اگرحتی در قلب این یک میلیون انسان عشق آزربایجان نیز وجود داشته باشد، در حدود 999000 انسان از مبارزه آکتیو ملی دور وتنها با مشکلات روزمره زندگی شخصی خویش مشغول هستند. از تقریبا یکهزار انسان باقیمانده در حدود 850-900 نفر انسانهائی هستند مبارز و دارای شعور ملی که بخاطر رفت و آمد به ایران و دوری جستن ازتعقیب ها و بازپرسیهای سازمان اطلاعات ،از فعالیتهای آکتیو سیاسی دور میمانند و تنها در مجامع فرهنگی و برنامه های موسیقی و فولکلوریک شرکت میکنند.
100-150 نفر آکتیو در صحنه سیاسی بصورت پراکنده در کشورهای مختلف از ترکیه گرفته تا کانادا و آمریکا زندگی میکنند. این هموطنان یا عضو و سمپات تشکیلاتهای مختلف ملی هستند و یا انسانهای مستقل و غیر تشکیلاتی. این بدان معناست که برای تشکیل پارلامنت و پیش بردن فونکسیون داخلی آن در درجه اول باید به این فعالین در صحنه سیاسی رجوع بعمل آورد. با در نظر گرفتن موانع گوناگون از قبیل مسئله ویزا، مشکلات مالی، وضعیت جسمانی و مساعد نبودن وقت ، اگر در چنین فراخوانی برای تشکیل یک جلسه 40-50 نفر بتوانند شرکت بکنند، آنوقت باید راضی باشیم. بعبارت دیگر پارلامنت تنها با رای این فعالین سیاسی میتواند اشتاتوس قطعی پیدا کرده و رسمی بشود"