کشورهای جهان بر سر پیمانی جدید به توافق رسیدند

کشورهای جهان سرانجام بر سر پیمانی برای کاهش خطرات تغییر اقلیم در اجلاس کاپ۲۶ در گلاسگو به توافق رسیدند.

توافق گلاسگو اولین معاهده اقلیمی است که صریحا قصد کاهش مصرف زغال، بدترین عامل گازهای گلخانه ای، را دارد.

این توافق همچنین برای کاهش سریع‌تر تصاعد فشار می آورد و قول کمک مالی بیشتری به کشورهای درحال توسعه برای انطباق با آثار تغییر اقلیم را می دهد.

اما این تعهدات برای محدود کردن میزان افزایش دمای زمین نسبت به دوران ماقبل صنعتی به ۱.۵ درجه سانتیگراد کافی نیست.

تعهدی برای ترک مصرف زغال که در پیش نویس اولیه جای گرفته بود به دلیل مخالفت هایی به رهبری هند کنار گذاشته شد.

بهوپندر یاداو، وزیر امور اقلیم هند، پرسید که کشورهای درحال توسعه چگونه می توانند قول کنار گذاشتن زغال و سوبسید سوخت های فسیلی را بدهند درحالی که "هنوز باید به دستور کار توسعه و ریشه کنی فقر رسیدگی کنند."

ایران در طول روز شنبه گفت که از عبارت بندی توافق در مورد پایان دادن به سوبسید سوخت های فسیلی راضی نیست و از موضع هند در این زمینه حمایت کرد. هیات ایرانی حاضر در گلاسگو گفت: "ما از پاراگراف ۳۶ در مورد پایان مصرف سوبسید سوخت های فسیلی راضی نیستیم."

در پایان کشورها موافقت کردند به خای "کنار گذاشتن"زغال مصرف آن را "کم کنند"که با یاس شماری از کشورها روبرو شد.

آلوک شارما وزیر دولت بریتانیا که ریاست کاپ ۲۶ را به عهده داشت گفت که از نحوه شکل گیری حوادث "عمیقا متاسف"است.

با این حال او گفت حیاتی است که از توافق گلاسگو به عنوان یک کل حفاظت شود.

آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد گفت: "سرنوشت سیاره شکننده ما به مویی بند است. همچنان درحال کوبیدن به در فاجعه اقلیمی هستیم."

"وقت آن است وارد حالت اضطراری شویم، در غیر این صورت شانس ما برای رسیدن به صفر خالص، صفر خواهد شد."

سیمونِتا سوماروگا وزیر محیط زیست سوئیس گفت: "باید یاس عمیق خود در مورد تضعیف بیشتر عبارت بندی مورد توافق، در مورد زغال و سوبسید سوخت های، که محصول فرآیندی غیرشفاف بود ابراز کنیم."

او افزود: "این ما را به هدف ۱.۵ درجه نزدیک تر نمی کند، بلکه رسیدن به آن را سخت تر می کند."

کشورها به عنوان بخشی از توافق قول دادند سال آینده برای کاهش بیشتر گازهای گلخانه ای به منظور تحقق هدف ۱.۵ درجه بار دیگر دیدار کنند. مطالعات نشان می دهد اگر تعهدات فعلی اجرا شود میزان افزایش دما ۲.۴ درجه سانتیگراد خواهد بود.

دانشمندان می گویند در صورتی که میانگین افزایش دما از ۱.۵ درجه فراتر رود ساکنان زمین احتمالا شاهد آثار خطرناک تغییر اقلیم از جمله موج های بسیار شدید گرما قرار خواهند بود.

کشورهای درحال توسعه هم از پیشرفت کم در مورد بندی که "ضایعات و خسارات"خوانده می شود ناراضی اند. هدف این بند، پرداخت غرامت از سوی کشورهای ثروتمند به فقیرتر برای مقابله با آثار تغییر اقلیم است که به تنهایی قادر به تطبیق با آن نیستند.

دستاوردهای عمده توافق گلاسگو:

• بازبینی طرح های کاهش تصاعد در سال آینده به منظور زنده نگه داشتن هدف مهار افزایش دما به ۱.۵ درجه
• اولین تعهد به محدود کردن مصرف زغال سنگ
• افزایش کمک های مالی به کشورهای درحال توسعه

زغال مسئول حدودا ۴۰ درصد تصاعد سالانه دی اکسید کربن است، بنابراین حذف آن نقشی محوری در مقابله با گرمایش دارد. برای تحقق هدف ۱.۵ درجه، که در توافق سال ۲۰۱۵ پاریس آمده بود، تصاعد جهانی باید تا سال ۲۰۳۰ به میزان ۴۵ درصد و تا نیمه قرن تقریبا به طور کامل قطع شود.

سارا شا، از "موسسه بین المللی دوستان زمین"گفت: "این چیزی کمتر از یک رسوایی نیست. فقط اشاره به رقم ۱.۵ درجه بی معنی است، اگر قدمی در توافق برای رسیدن به آن طراحی نشده. کاپ۲۶ به عنوان خیانتی به جوانان کشورهای کم درآمد در تاریخ ثبت خواهد شد."

علیرغم عبارت بندی ضعیف تر پیرامون مصرف زغال، برخی ناظران روز آخر کنفرانس را یک پیروزی قلمداد می کنند، چون این اولین بار است که کاهش مصرف زغال صریحا در اسناد سازمان ملل در زمینه مهار گرمایش مطرح می شود.

جنیفر مورگان مدیر اجرایی صلح سبز بین المللی گفت: "آنها یک کلمه را عوض کردند اما نمی توانند پیام برآمده از کاپ۲۶ را پنهان کنند که دوران زغال دارد به سر می آید."

"این به نفع همه کشورهاست، از جمله کشورهایی که هنوز زغال می سوزانند، تا به انرژی های تجدیدپذیر پاکیزه رو بیاورند."

با این حال لارس کوک، مدیر سیاست گذاری برای موسسه خیریه "اکشن اید"گفت که اشارات فقط به زغال در این سند مایوس کننده است.

او گفت: "این به کشورهای ثروتمند که مشغول استخراج و آلوده کردن زمین برای بیش از یک قرن بوده اند برگه عبور آزادانه ای برای ادامه تولید نفت و گاز می دهد."