سعدی شیرازی تقریبا هزاره‌ای قبل بر ز یک پیکر بودن بنی آدم تاکید داشت و از بیقرار شدن دیگر اعضا بر اثر به درد آمدن عضوی دیگر سخن گفته بود. سعدی‌شناسان باید بگویند آیا سخن سعدی در میانه یکی یکی و جدا جدا فرو‌ریختن حکومت‌های محلی در ایران در مقابل هجوم مغول اشارتی سیاسی نیز داشت یا تنها پندی اخلاقی بیان می‌کرد. در جهان جهانی شده امروز اما هیچ بعید نیست که گنه کردن آهنگری در بلخ گردن مسگری در شوش را به تیغ بخت بد بسپارد.