تورکها، عربها و کوردها کدامیک دموکراتتر؟
در منطقە خاورمیانە مثلث دول عربی، تورکی و فارسی وجود دارند کە هرکدام از آنان ملل دیگری را در خود جای دادەاند. در ایران فارس مثلث عربی، تورکی و کوردی وجود دارد کە هدف این نوشتە کوتاە خصلت دموکراتیک و یا نقاط ضعف و قوت این دولتهای حاکم و سە ملت زیر حکم است.
تورکها) کشور تورکیە نمایندەگی جوامع تورک زبان را در منطقە میکند. این کشور از دیرباز بر اساس انکار و قتل عام دیگر ملل و ادیان بنا گشتەاست. هیچ ملتی در منطقە بە اندازە ترکیە دشمن خارجی ندارد، همین امروز تورکیە مناسبات حسەنای با هیچکدام از همسایگان خود ندارد. اگر از تاریخ پر فرازونشیب تورکها در ارتباط با ارمنیها، کوردها و دیگر ادیان و حتی سرنوشت اسفبار عربهای استانهای حاتای و اسکندرون صرفنظر کنیم، تورکیە هیچگاە دوست تورکهای آذربایجان ایران، تورکمنهای عراق و دیگر کشورها نبودە است و نگاە آنان بە همزبانان خود ابزاری بودە است. در تاریخ معاصر ایران یک مورد از حمایت عملی ویا ضمنی تورکیە نسبت بە تورکهای ایران دیدە نمیشود. این دو هرکدام مسیر جداگانەای طی نمودەاند. تورکهای ایران با افکار سوسیالیستی پرورش یافتە اما جامعە تورکیە خصلتی ناسیونالیست افراطی و ژاندارم غربیها در منطقە بودە است بە عبارتی دیگر غربیها با آنان پاس نمودەاند. مهمترین حرکت ملی و سرنوشت ساز تورکهای ایران تشکیل جمهوری آذربایجان است کە بە دلیل گرە خوردن منافع تورکها بو جوامع استعماری ـ اگر از در مخالفت در نیامدە باشند ـ کمکی بە آن جمهوری ننمودند. از جهات بسیاری شرایط تورکهای ایران و کوردهای تورکیە مشابە هم است اما از روی تظاهر هم کە بودە دو استان ایران بنام آذربایجان ( غربی و شرقی ) ثبت شدە اما در تورکیە واژە کوردستان جرم محسوب میشود. اگر کمی واقعبین باشیم موضوع کاملا روشن است چونکە اگر تورکیە حقی برای توکهای ایران قائل باشد و از آنان دفاع نماید اصولا همان حق ر باید اول در حق کوردهای مرزهای خود قائل شود. در یکی دو سال اخیر و با علنی شدن اختلافات آن کشور با ایران چند مورد بە تورکهای ایران ( آنهم در قالب کنگرە آذربایجانیهای جهان ) اجازە دادە تا در مقابل سفارت ایران در آنکار تجمع نمایند.
نگاە تورکیە بە تورکمنهای عراق و سوریە هم همیگونە و کاملا ابزاری بودە است. باید بخاطر آورد کە در دو دهە گذشتە هرگاە نام عراق می آمد موی بدن دولتمردان تورکیە سیغ و از حقوق تورکمنهای خارج مرزها سخن میگفتند و فراتراز همە شهرهای کرکوک و حتی اربیل را متعلق بە تورکمنها میدانستند . اما با گذشت زمان و گرە خوردن منافع تورکها با حکومت محلی کوردستان بە رهبری مسعود بارزانی اینک تورکها دیگر نامی از تورکمنها نمیبرند و آنان را فدای منافع اقتصادی خود با کوردها نمودند. ناگفتە نماند کوردستان عراق بعداز کشور المان منافع تورکها را تامین میکند. اینک بخشی از تورکمنهای عراق در میان کوردها، بخشی در میان شیعیان ذوب و حتی جبهە تورکمانی کە ابزار دست تورکها بود از تورکیە فاصلە گرفتەاست. شرایط تورکمنهای سوریە هم مشابە تورکمنهای عراق هست و فعلا تورکیە بە آنان کار دارد. مورد آخر رویگردانی تورکهای قبرس از تورکیە پیوستن مجدد بە قبرس جنوبیست. طبق توافقات میان آنان قبرس شمالی از حق فدرالی برخوردار خواهند بود و مطمئنا اقتصاد غنی آنان در خدمت خود آنان خواهد بود و از جهت دیگر اعتبار بین المللی خود را بازخواهند یافت. اما در چهار دهە گذشتە تورکهای قبرس بظاهر از قبرس جنوبی استقلال یافتە اما مستعمرە تورکیە شدە بودند کە تورکیە در ازای حفاظت نظامی و حضور نظامی اش، سرمایەهای اقتصادی آنان را می دوشید. از قدیم در مورد بریتانیاییها گفتەاند کە کیلویی گل بە کسی بدهند کیلویی گلاب از آن کس میگیرند، اما این نکتە صد در صد در مورد تورکهای تورکیە صدق میکند. تورکها بدون مصلحت و مشصصا پول با کسی سلام و علیک نمیکنند. این پدیدە حتی بە خصلت بسیاری از کوردهای تورکیە کە در فرهنگ تورکی ذوب شدەاند درآمدە است. در هیچ جای دنیا رسم نیست کە در فرودگاهها برای شارژ مبایل باید از کنتاکتهای پولی استفادە کرد و یا در هیچ جای دنیا دیدە نشدە کە برای استفادە از چرخهای باری در فرودگاهها برای حمل چمدان و بار مسافر پول پرداخت نمود، اما در تورکیە موضوعات اینچنینی پولیست. در موارد اینچنین باید جامعە تورکها را شناخت.
عربها ) تحولاتی در بطن جامعە عرب پدیدار شذە کە کمتر مورد توجە آگاهان سیاسی قرار گرفتە است زیرا گردوخاک آوار بهار عربی و ظهور داعش مانع دید کلی بر تغییرات یادشدە است. تا دە سال قبل هرگاە مسئلە کوردها در عراق مطرح میشد اتحادیە عرب کە کانون تصمیم گیرهای جامعە عربی بود با عنوان اینکە عراق کشور عرب ( امە عربی ) است در مقابل هرگونە حق خواهی کوردها می ایستادند. در این میان گاهی اوقات سرهنگ معمر قذافی سخنی در حق کوردها اعلام میداشت کە آنهم بیشتر از روی رقابت شخصی ایشان با صدام حسین بود.
همچناکە اشارە شد تحولاتی در جامعە عربی ایجاد گشتە کە برخی کشورهای موثر عربی نسبت بە استقلال کوردستان نظر مثبت دارند. در بطن جامعە عربی نیز روزانە شاهد هستیم و میخوانیم کە چهرەهای متفکرعرب ، شاعر و نویسندگان معروف از حقوق کوردها و حق استقلال کوردها سخن میگویند. نکتە دیگر اینکە برخی کشورهای عربی فراتر رفتە و آشکارا بە حقوق تضییع شدە عربهای ایران معترض و بە حق استقلال آنان رای میدهند کە میتوان بە مواضع نمایندگان مجلس پارلمان کویت و بحرین اشارە کرد.
فارسها ) با توجە بە اینکە مخاطب این نوشتە در درجە اول تورک و عرب و کورد ایران است و همگی از وضعیت مشابەای در ایران قرار دارند و در گذشتە بە اندازە کافی در مورد نگرش ایرانیان نسبت بە ملتهای غیرفارس نوشتە شدە، نیازی بە بحث در مورد ایران نیست و در جملە میتوان گفت همە آنچە در مخ تورکها در تورکیە میگذرد چند درجە بیشتر در مخ ایرانیان وجود دارد.
در مثلث داخلی ایران میان عرب، کورد و تورک چە میگذرد؟
عربها در ایران نشان دادەاند کە نسبت بە هر دو ملت دیگرتورک و کورد دموکراتترند. عربهای ایران آشکارا از حقوق کوردهای عراق و سوریە دفاع میکنند، در داخل هم بیشترین تلاششان حول اتحاد مبارزە همە ملتهای غیر فارس ایران است.
تورکهای ایران ( اکثرا ) نسبت بە حقوق کوردهای تورکیە همانند خود دولت تورکیە می اندیشند و حتی انرژیی را کە اصول میبایست حول مبارزە با رژیم ایران بکارگیرند علیە کوردها در تورکیە بکار میگیرند. سیاستهای غلط فعالان سیاسی کار دست خود آنان دادە است . برای نمونە مردم مناطق زنجان، قزوین و همدان همچون مردم مناطق اورمیە، تبریز و اردبیل عرق ملی ندارند و ریشە این مسئلە را باید در رویکرد بیش از حد تورکهای سە استان همجوار با تورکیە و جمهوری آذربایجان جستجو نمود کە بجای تقویت بنیە ملی بە بیرون مرزها می پرند.
کوردها در ایران نە بە اندازە عربها استقلال فکری و سیاسی دارند کە شهامت این را داشتە باشند تا از حقوق عربهای دیگر ممالک سخن گویند و نە بە اندازە تورکهای ایران در دام سیاستهای پا تورکیستی توام با تفکرات دگماتیستی قرار گرفتەاند، تقریبا در حد میانی قضایا قرار گرفتەاند بنابراین جامعە عربی چە در خارج از مرزها نبست بە کشورهای دیگر و در داخل مرزها نسبت بە دیگر ملل دموکراتتر عمل میکنند.